Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 4-6 Νοεμβρίου 2003
Μετάφραση: Γιώργος Φιτσιώρης
Εάν, όπως υποστηρίζω, η μουσικολογία δεν έχει ποτέ συμβιβασθεί πραγματικά με την μουσική ως μια ερμηνευτική τέχνη, τότε οι λόγοι είναι τόσο ιστορικοί όσο και οντολογικοί: ο επιστημονικός αυτός κλάδος συγκροτήθηκε κατά το πρότυπο της φιλολογίας και εξ αυτού επεδίωκε πάντοτε να κατανοήσει την μουσική ως ένα κείμενο που αναπαράγεται κατά την εκτέλεση. Η οντολογία αυτή, που είναι έντονα εμπαθής προς την αρμόζουσα αναγνώριση του ρόλου του εκτελεστή στον μουσικό πολιτισμό, είναι τόσο οικεία και τόσο βαθιά ριζωμένη στην γλώσσα περί μουσικής, ώστε είναι δύσκολο να την δει κανείς ως αυτό που είναι: μία ιστορικώς τυχαία κατασκευή.Στην παρούσα εισήγηση επιδιώκω να την αναδείξω ως τέτοια, συγκρίνοντας την παραδοσιακή μουσικολογική σκέψη όσον αφορά στην εκτέλεση με τις πρακτικές και τις ιδέες τριών πολύ διαφορετικών παραδόσεων: του αυτοσχεδιασμού στην jazz, της μουσικής του qin ή του κινέζικου μακρού ψαλτηρίου (Zither) και των σημειογραφικών πρακτικών της σύγχρονης «έντεχνης» μουσικής. Κεντρική θέση στο ζήτημα που εξετάζω επέχει ο ρόλος της παρτιτούρας: το κύριο ερώτημα για μια μουσικολογία της εκτέλεσης δεν είναι, όπως υποστηρίζω, «πώς αναπαράγει η εκτέλεση την παρτιτούρα», αλλά μάλλον «τί είδος ερμηνευτικού συμβάντος υπαγορεύει η παρτιτούρα».
© Περιοδικό «Μουσικολογία»