Περιλήψεις Εισηγήσεων

Περιλήψεις εισηγήσεων

Ερμηνευτικές προσεγγίσεις ενός πολυδιάστατου έργου: η Μεγάλη Φούγκα του Beethoven

Η μακρά ιστορία των ερμηνευτικών προσεγγίσεων της Μεγάλης Φούγκας opus 133 του Beethoven επιχειρείται στην παρούσα εισήγηση να ταξινομηθεί σε τρεις κύριες κατευθύνσεις: η πρώτη απ’ αυτές αντιπροσωπεύεται κυρίως από τους d’Indy και Kirkendale, οι οποίοι θέτουν στην βάση της εξέτασής τους την αντιστικτική πλοκή του έργου και το αντιμετωπίζουν με όρους της ενόργανης πολυφωνίας του ύστερου μπαρόκ, προσεγγίζοντας κυρίως τα είδη του ricercare και της canzona· μία δεύτερη ομάδα ερευνητών (μεταξύ των οποίων οι Scherchen, Misch, Kropfinger και Chua) επικεντρώνεται στην μακροδομική οργάνωση του κομματιού κατά το πρότυπο της μορφής σονάτας και αξιολογεί την αρχή της φούγκας ως δευτερεύουσα διαμορφωτική παράμετρο· η τρίτη ερμηνευτική προσέγγιση, εξ άλλου (που εκπροσωπείται κυρίως από τους d’Indy, Leichtentritt και Mahnkopf), έρχεται να συμπληρώσει μία εκ των δύο προηγουμένων, προσφέροντας την δυνατότητα αντίληψης του έργου επί τη βάσει ενός κατά το μάλλον ή ήττον ολοκληρωμένου κύκλου σονάτας, δηλαδή μιας ακολουθίας διαφορετικών μερών ενταγμένων σε ένα και το αυτό!

Κατά την συνοπτική αναφορά στις κυριότερες από τις αναλυτικές συμβολές όσον αφορά στην Μεγάλη Φούγκα, επισημαίνονται αλληλεπιδράσεις και πρωτότυπες προτάσεις μεταξύ των μελετητών, καθώς επίσης διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονται σε αυτές. Στην συνέχεια τίθενται συγκεκριμένα ερωτήματα που αφορούν στην δομή και την λειτουργία των επιμέρους ενοτήτων του έργου, με αφορμή τα οποία κατατίθεται μια προσωπική άποψη για την σύνθετη μορφή της Μεγάλης Φούγκας: κύρια σημεία αυτής της ερμηνείας συνιστούν η αποδοχή της μορφής σονάτας ως προς τον μακροδομικό σχεδιασμό, η δομική ταυτοποίηση ενός ολοκληρωμένου scherzo, ο περιορισμός της επίδρασης της μορφής της φούγκας επί των μεμονωμένων ενοτήτων, αλλά και ο καθοριστικός της ρόλος στην μακροδομική κατασκευή, καθώς επίσης η πραγμάτωση της μορφής των παραλλαγών, πέραν της δεδομένης εφαρμογής της αρχής της παραλλαγής στο συνολικό έργο.