Περιλήψεις εισηγήσεων

Μάρκος Τσέτσος

Η μουσική ανάλυση και το αντικείμενό της. Θεωρητικές παρατηρήσεις

Προκειμένου να αυτοκατανοηθεί, η μουσική ανάλυση οφείλει να ανατρέξει σε ζητήματα που αφορούν τη φύση του αντικειμένου της, δηλαδή της μουσικής και του μουσικού έργου. Σκοπός της ομιλίας είναι να εξεταστεί κατά πόσον οι κατευθυντήριες παραστάσεις, όσο και οι τεχνικοί όροι της μουσικής ανάλυσης, δεν έχουν μόνο περιγραφικό αλλά και κανονιστικό χαρακτήρα. Έννοιες όπως «ενότητα», «πολλαπλότητα», «ομοιότητα», «διαφορετικότητα», «αντιθετικότητα», «συμπληρωματικότητα» κ.ο.κ., αλλά και τεχνικοί όροι όπως «μονοφωνία», «πολυφωνία», «ομοφωνία», «μελωδία», «αρμονία», «συμφωνία», «διαφωνία» κ.ο.κ., δεν εκφράζουν ενδεχομένως μόνον ένα «είναι», αλλά και ένα «δέον», τόσο για τη μουσική δημιουργία όσο και για τη μουσική ανάλυση. Αυτό σημαίνει ότι η μεν μουσική δημιουργία, ως εκδήλωση της ανθρώπινης ελευθερίας, προσανατολίζεται για να συσταθεί στις παραπάνω έννοιες ως αξίες, προκειμένου τα προϊόντα της, δηλαδή τα μουσικά έργα, να αποκτήσουν νόημα, η δε μουσική ανάλυση τις θέτει ως κριτήρια, προκειμένου τα προϊόντα της, δηλαδή οι περιγραφικές προτάσεις, να αποκτούν εγκυρότητα και κανονιστικό σθένος. Έτσι, το μουσικό πράττειν δεν είναι πράττειν κατά τη φύση αλλά κατά την αξία, το μουσικό έργο δεν είναι φυσικό πράγμα αλλά πολιτισμικό αγαθό, και η μουσική ανάλυση δεν είναι απλή περιγραφή αλλά ήδη κατανόηση.
© Περιοδικό «Μουσικολογία»