Δεν είναι τυχαίο ότι βρέθηκε στο επίκεντρο θεωρητικών συζητήσεων στη Γαλλία κατά τη δεκαετία του
’80, στο πλαίσιο της συζήτησης περί της «συγκλίσεως των τεχνών», όπως ετέθη ήδη από τον ρομαντισμό και όπως το επεξεργάστηκαν οι πειραματικές διαδικασίες των τεχνών κατά τον 20ό αιώνα.
Στο πλαίσιο αυτό, απέκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος διαπραγμάτευσης του Αντόρνο στο κείμενο αυτό, του οποίου η μεθοδολογική αρχή βασίζεται κυρίως στην «προτεραιότητα των μορφικών διαδικασιών» και στην «κοινή γενική αρχή για όλες τις τέχνες, την εσω-αισθητική τάση προς εξορθολογισμό, ως μία τάση προϊούσας κυριαρχίας πάνω στη φύση». Στα γαλλικά μεταφράσθηκε και δημοσιεύθηκε το 1985, στο
τ. 8 της
Revue d’esthétique.
Μια πρώτη μετάφραση στα ελληνικά από την
Όλυ Ψυχοπαίδη-Φράγκου μεταδόθηκε στα 1984 από το Γ΄ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, σε σειρά εκπομπών αφιερωμένη στον Αντόρνο με τίτλο «Το πάθος και η αξιοπρέπεια της μουσικής κριτικής. Κείμενα του Τέοντορ Αντόρνο για τη μουσική».
Το κείμενο
«Μερικές σχέσεις μεταξύ μουσικής και ζωγραφικής» του Αντόρνο εξακολουθεί να διατηρεί την επικαιρότητά του, επειδή πραγματεύεται βασικές αρχές για μία σύγχρονη έρευνα των φαινομένων σύγκλισης μουσικών και πλαστικών διαστάσεων, όπως π.χ. την έννοια της «ψευδομορφοποίησης» κατά τη διαπήδηση χωροχρονικών διαδικασιών στη μία ή την άλλη τέχνη, δηλαδή την έννοια της διάκρισης μεταξύ εξωτερικής πλασματικής χωροποίησης του χρόνου και εσωτερικής σχέσης κατασκευαστικών αρχών και υλικών.
| © Περιοδικό «Μουσικολογία» |