Το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα op. 42 του Άρνολντ Σαίνμπεργκ: μια ασυμβατότητα μεταξύ του δωδεκαφθογγικού και του ρυθμικομελωδικού θεματικού υλικού
Το άρθρο αυτό αναφέρεται στο σημαντικό Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, op. 42, του Σαίνμπεργκ. Ο συγγραφέας ασκεί κριτική στην αντίληψη ότι η ενότητα σειράς-θέματος, έμπνευσης-μορφοποίησης, θα ήταν δυνατό να αναζητηθεί σε εξωμουσικές προγραμματικές ερμηνείες (έστω του ίδιου του συνθέτη) και αναζητά να θεματοποιήσει τις μορφολογικές καινοτομίες του έργου. Η προσπάθεια αυτή πραγματοποιείται με βάση τη δομική και στατιστική εξέταση των θεματικών στοιχείων, με θεωρητικό πλαίσιο το ακόλουθο σχήμα:α) της ταύτισης σειράς-θέματος,β) της αντίφασης σειράς-θέματος,γ) της ασυμβατότητας σειράς-θέματος, καιδ) της ολοκληρωτικής άρσης της αντίφασης ή ασυμβατότητας.Με τα κριτήρια αυτά διαπιστώνεται η ιδιαίτερη θέση που κατέχει το έργο αυτό στη δημιουργία του συνθέτη. Το έργο αυτό αποδεικνύεται ως μία οριακή σύνθεση, καταλαμβάνοντας ενδιάμεση θέση μεταξύ τού – κατά το μάλλον ή ήττον – μονοθεματισμού των προηγουμένων έργων και της αθεματικότητας των επομένων.
© Περιοδικό «Μουσικολογία»