Περιλήψεις τεύχους 14 (2000)

Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου

Μουσικοαισθητικά μοντέλα και μορφική ανάλυση

Το άρθρο αυτό αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο της Όλυς Ψυχοπαίδη Einführung in Probleme der Musikästhetik (Εισαγωγή σε προβλήματα της μουσικής αισθητικής), που κυκλοφόρησε το 1981 στα γερμανικά από τις εκδόσεις Heinrichshofen (Wilhelmshaven) ως 5ος τόμος της σειράς «Δημοσιεύσεις για την Έρευνα της Μουσικής» (Veröffentlichungen zur Musikforschung). Πρόκειται για το αποτέλεσμα της έρευνας για μια επανατοποθέτηση των προϋποθέσεων της αισθητικής θεωρίας μετά τη δεκαετία του 60.
Το κείμενο πραγματεύεται βασικές έννοιες από την τρίτη Κριτική του Kant (Κριτική της Κριτικής Ικανότητας), όπως είναι ο αναστοχασμός, η αισθητική επαγωγή σε σχέση με τη λογική επαγωγή, η αισθητική ιδέα σε σχέση με τη ρυθμιστική ιδέα, καθώς και το ιδιαίτερο νόημα της «εμπάθειας». Στο κείμενο αναλύεται η απόκλιση των εννοιών αυτών από την καντιανή θεωρία της γνώσης. Η συγγραφέας τις εξετάζει εφαρμόζοντάς τες στην ανάλυση των χαρακτηριστικών που διακρίνουν τη μορφή της σονάτας στο έργο του Beethoven και τις συγκρίνει με τις σημασίες που προκύπτουν από τη μελέτη της μουσικής μορφής – με την έννοια της λειτουργικής ανάλυσης, όπως συναντάται στη θεωρία του E. Ratz. Έτσι, στο άρθρο προβάλλει το πρόβλημα της μορφικής ανάλυσης σε σχέση με μια σύγχρονη αισθητική θεωρία.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»