Περιλήψεις τεύχους 19 (2007)

Βασίλης Καλλής

Ο τύπος συνόλου 7-34 στη μεταβατική περίοδο του Αλεξάντερ Σκριάμπιν: τονικές περιπλανήσεις μιας μη διατονικής οντότητας

Ο τύπος συνόλου 7-34, ο οποίος αντιπροσωπεύει την δομή της ακουστικής κλίμακας και της μελωδικής ελάσσονος κλίμακας στην Θεωρία Συνόλων, συνιστά μια συνάθροιση ήχων που αποτελεί πρωταρχικό υλικό δόμησης στην μετα-τονική μουσική του Αλεξάντερ Σκριάμπιν (της περιόδου 1910-1915). Φαίνεται, όμως, ότι αυτό το ιδιαίτερο επτάχορδο απασχολεί τον συνθέτη και κατά την πορεία του προς την ατονικότητα. Οι δύο δημοφιλείς περιστροφές του συνόλου 7-34 (η ακουστική και η μελωδική ελάσσονα κλίμακα) έχουν την δυνατότητα να υποστηρίξουν τις λειτουργίες της δεσπόζουσας και της τονικής, αντίστοιχα, στο πλαίσιο μιας χρωματικά διευρυμένης είτε τροποποιημένης τονικότητας. Οι θεωρητικές αυτές ιδιότητες βρίσκουν πρακτική εφαρμογή σε αποσπάσματα από δύο έργα της μεταβατικής περιόδου του Σκριάμπιν: το Scherzo, opus 46, και το Désir, opus 57 αρ. 1.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»