Περιλήψεις τεύχους 20 (2011)

Christoph Flamm

«Κανείς λοιπόν δεν το ακούει αυτό»; Κριτικές και αυτοκριτικές παρατηρήσεις επί των σημερινών αντιλήψεων για την μουσική του ιταλικού φασισμού

Μετάφραση: Ιωάννης Φούλιας

Το κείμενο αυτό αποσκοπεί σε μια σύγχρονη αποτίμηση της μουσικής του ιταλικού φασισμού, λαμβάνοντας ως αφετηρία την αξιοπρόσεκτη έλλειψη εμβριθών μουσικολογικών μελετών για την μουσική του Ottorino Respighi. Κάνοντας περαιτέρω αναφορές στους Luigi Dallapiccola και Gian Francesco Malipiero, ο συγγραφέας διακρίνει την πολιτισμική πολιτική του ιταλικού φασισμού από αυτές που ακολουθούνταν στις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές δικτατορίες (δηλαδή στην Γερμανία του Hitler και την Ε.Σ.Σ.Δ. του Στάλιν) την ίδια περίοδο, ασκώντας κριτική στην ασυλλόγιστη μεταβίβαση βιογραφικών δεδομένων σε αισθητικές απόψεις, στον υποτιθέμενο αποκλεισμό των προοδευτικών τάσεων από τον φασιστικό πολιτισμό, καθώς και στην ιδέα ότι μια μουσικολογική ανάλυση μπορεί να αποδώσει δικαιοσύνη στα μουσικά έργα του παρελθόντος. Τέλος, ο Flamm εξετάζει επίσης περιπτώσεις, στις οποίες η έρευνα για την μουσική των ολοκληρωτικών καθεστώτων υποκρύπτει μιαν ύποπτη ψυχολογική συνταύτιση του ερευνητή με το αντικείμενό του, και προειδοποιεί ενάντια στον κίνδυνο μιας επιστήμης που δεν αναζητά απαραιτήτως την αλήθεια, αλλά εξυπηρετεί πρωτίστως άλλους σκοπούς.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»