Περιλήψεις τεύχους 20 (2011)

Ιωάννης Φούλιας

Το ζήτημα της μορφής του τελικού μέρους στις σονάτες για πληκτροφόρο του Joseph Haydn της δεκαετίας του 1770

Οι 21 σονάτες για πληκτροφόρο που ο Haydn συνέθεσε από το 1771 έως το 1780 καταδεικνύουν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για το είδος αυτό κατά την συγκεκριμένη περίοδο. Πέραν της ποικιλίας των τύπων σονάτας με τρία ή μόνο δύο μέρη και της ιδιαίτερης διάταξής τους, στο ρεπερτόριο αυτό παρατηρείται επίσης μια σαφής τάση προς την σταδιακή αντικατάσταση των μορφών σονάτας και μενουέττου από άλλες δομικές επιλογές για τα τελικά μέρη. Ως εκ τούτου, στην παρούσα μελέτη εξετάζονται διεξοδικά τα δομικά χαρακτηριστικά καθενός μεμονωμένου τελικού μέρους στο πλαίσιο της τριμερούς μορφής σονάτας (Hob. XVI: 18, 20, 21, 23, 32 και 39 / WU 20, 33, 36, 38, 47 και 52), της μορφής μενουέττου με ή χωρίς τρίο (Hob. XVI: 36 και 38 / WU 49 και 51, Hob. XVI: 25-26 / WU 40-41), πειραματικών “υβριδικών” μορφών (Hob. XVI: 24 και 29 / WU 39 και 44), της μορφής των “απλών” ή “στροφικών” παραλλαγών (Hob. XVI: 27-28 και 30-31 / WU 42-43 και 45-46), της μορφής των “διπλών” ή “εναλλασσόμενων” παραλλαγών (Hob. XVI: 22, 33 και 44 / WU 37, 34 και 32), καθώς και της μορφής του ρόντο (Hob. XVI: 35 και 37 / WU 48 και 50), και τελικά το ζήτημα της μορφής εν γένει – αναφορικά με το τελικό μέρος στις σονάτες για πληκτροφόρο του Haydn της δεκαετίας του 1770 – διερευνάται στην ιστορική του προοπτική.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»