Δωδεκάφθογγες τεχνικές σύνθεσης στα έργα του Νίκου Σκαλκώτα
Στα γραπτά του, ο Νίκος Σκαλκώτας δηλώνει ότι «η δωδεκάφθογγη αρμονία είναι αυστηρά συνδεδεμένη με την εξέλιξη των θεμάτων», ενώ συνοχή και σαφήνεια επιτυγχάνονται μέσω της «συχνής επανάληψης των ίδιων αρμονικών στοιχείων, η οποία δίνει στον ακροατή την ευκαιρία να συλλάβει ευκολότερα τη μουσική έννοια του έργου». Αυτές οι δύο αρχές αποτελούν τη βάση της μουσικής του αισθητικής. Οι τεχνικές που χρησιμοποιεί για να εφαρμόσει αυτή την αισθητική συμπεριλαμβάνουν: α) τη χρήση μιας τροποποιημένης εκδοχής της μεθόδου του δωδεκαφθογγισμού· β) διάφορες, κυρίως μοτιβικές και αρμονικές, τεχνικές για τη δημιουργία ενότητας και διαφοροποίησης μεταξύ των δομικών τμημάτων ενός μουσικού έργου· και γ) την εδραίωση μιας αναλογίας μεταξύ «τονικών περιοχών» και δωδεκάφθογγων σειρών ως μέσο διάρθρωσης της μορφής. Επιπλέον, η προσκόλληση του Σκαλκώτα στους τονικούς τρόπους δομής και η επιθυμία του να δημιουργήσει ενότητα και σαφήνεια μέσω της συνεχούς μοτιβικής επανάληψης και της σύνθεσης διαφόρων μορφών, κυριαρχούν στην προσέγγιση της δωδεκάφθογγης τεχνικής του. Αυτό που διακρίνει τον Σκαλκώτα από τον Schoenberg και άλλους δεν είναι τόσο η υιοθέτηση ή η προσαρμογή της δωδεκάφθογγης μεθόδου, αλλά ο ιδιωματικός τρόπος με τον οποίο πραγματεύεται τα παραπάνω θεμελιακά ζητήματα.
© Περιοδικό «Μουσικολογία»