Περιλήψεις τεύχους 21 (2013)

Θεόδωρος Κίτσος

Ο “φιλέλλην” Φερδινάνδος Σορ

Για το σύγχρονο μουσικόφιλο κοινό, το όνομα του Ferdinand Sor είναι απόλυτα συνυφασμένο με την κιθάρα, καθώς υπήρξε, αν όχι ο σημαντικότερος, ένας από τους πλέον σημαντικούς συνθέτες και ερμηνευτές της κιθάρας των αρχών του 19ου αιώνα. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, το ενδιαφέρον για το υπόλοιπο συνθετικό του έργο υπήρξε περιορισμένο. Μέσα από τη μελέτη όμως του φωνητικού του έργου αλλά και της ζωής του, αναδεικνύεται μια προσωπικότητα βαθύτατα επηρεασμένη από τις ιδέες του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης. Η πίστη του στις ιδέες για ελευθερία και εθνική αυτοδιάθεση εκδηλώνεται συνθετικά για πρώτη φορά την περίοδο του αγώνα ανεξαρτησίας των Ισπανών (1808-1813) με τη σύνθεση «πατριωτικών» τραγουδιών. Αρκετά χρόνια αργότερα (1828/1829), επηρεασμένος από τα δραματικά γεγονότα του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων ενάντια στον οθωμανικό ζυγό, συνθέτει και εκδίδει ένα τραγούδι για φωνή και πιάνο με τίτλο Le dernier cri des Grecs”, ένα τραγούδι το οποίο ο συνθέτης πρέπει να θεωρούσε ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς το επέλεξε να συμπεριληφθεί στην Encyclopedie (1835) του Ledhuy, στο λήμμα για το άτομό του. Μία επιπλέον αναφορά στον ελληνικό αγώνα υπάρχει και σε ένα μεταγενέστερο τραγούδι, άγνωστο μέχρι σχετικά πρόσφατα, για φωνή και κιθάρα, με τίτλο “Appel des nègres aux Français” (περ. 1832), το οποίο στρέφεται ενάντια στη δουλεία των μαύρων.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»