Αν και η έννοια της μουσικής πράξης προσδιορίζεται στο πνεύμα της βεμπεριανής μεθόδου, ο
Blaukopf περιστέλλει τον ιδιότυπο κοινωνιολογικό νομιναλισμό και τα εγγενή στοιχεία νεοκαντιανισμού, τα οποία τη χαρακτηρίζουν. Η περιστολή αυτή επιτυγχάνεται με τη διαπίστωση ότι είναι δυνατό να προσδιοριστούν νομοτέλειες της μουσικής συμπεριφοράς και επομένως να διερευνηθούν αιτιακές σχέσεις στο πεδίο αυτό. Παράλληλα, η μελέτη της ίδιας της μουσικής πράξης περιορίζει σε σημαντικό βαθμό τον αυθαίρετο χαρακτήρα της ιδεοτυπικής προσέγγισης.
Η έννοια της μετάλλαξης που χρησιμοποιεί ο
Blaukopf για να τονίσει τον ασυνεχή χαρακτήρα που έχει η εξέλιξη της μουσικής συμπεριφοράς φαίνεται μάλλον αδόκιμη για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, ο όρος «ποιοτικό άλμα» καλύπτει πλήρως το περιεχόμενο που θέλει να προσδιορίσει και είναι καταλληλότερος για τις κοινωνικές επιστήμες. Δεύτερον, ο όρος «μετάλλαξη» είναι φορτισμένος θετικιστικά και αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις.
Στη μεθοδολογική σύνθεση του
Blaukopf διακρίνονται δύο πολύ σημαντικά στοιχεία:
- Πρώτον, εφαρμόζοντας τη διαλεκτική προσέγγιση της κοινωνικής πραγματικότητας με τη θεωρία των παραγόντων, αποφεύγει κάθε είδους αναγωγισμό (οικονομικό, τεχνολογικό ή άλλης μορφής).
- Δεύτερον, δεν επιδιώκει να δημιουργήσει μια γενική τελεολογική αντίληψη για τη μουσική και τις μεταβολές της, η οποία παραβλέπει τις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε μουσικού πολιτισμού.
Ειδικά το δεύτερο στοιχείο είναι σημαντικό και από την άποψη της σύγχρονης πολιτισμικής κατάστασης.
| © Περιοδικό «Μουσικολογία» |