Περιλήψεις τεύχους 15 (2002)

Γιώργος Φιτσιώρης

Κείμενα για τη θεωρία της ευρωπαϊκής μουσικής: Heinrich Schenker, «Θεός» ή «Δαίμονας»;

Το άρθρο αυτό προτίθεται να εισαγάγει τον Έλληνα αναγνώστη σε εκείνο που ο συγγραφέας θεωρεί ότι αποτελεί την πεμπτουσία της σενκεριανής θεωρίας και μεθοδολογίας. Τα δύο εισαγωγικά μέρη παρουσιάζουν συνοπτικά το υψηλό επίπεδο της μουσικολογικής και μουσικο-θεωρητικής έρευνας στις Ηνωμένες Πολιτείες, παραθέτουν και συγκρίνουν ορισμένα επιχειρήματα υπέρ ή κατά του έργου του H. Schenker και ανιχνεύουν τις εμφανείς παρεξηγήσεις στην ελληνική βιβλιογραφία, οι οποίες οφείλονται στη σχεδόν παντελή απουσία συζήτησης ή ακόμη και πληροφόρησης σχετικά με τον Αυστριακό θεωρητικό στη χώρα μας.
Στο υπόλοιπο άρθρο, με παράδειγμα το απόσπασμα των δύο πρώτων μέτρων από το τρίτο μέρος του Βρανδεμβούργιου Κοντσέρτου αρ. 6 του Bach, παρουσιάζονται και εξηγούνται οι έννοιες της Βαθμίδας (Stufe) και της επέκτασης της συγχορδίας, συζητούνται οι βασικές σενκεριανές έννοιες της θεμελιώδους δομής (Ursatz) και της θεμελιώδους μελωδικής γραμμής (Urlinie), καθώς και η συμβολή της σενκεριανής θεωρίας στην αντίληψη και την κατανόηση του δομικού ρυθμού των τονικών έργων. Το άρθρο καταλήγει ενθαρρύνοντας τους Έλληνες θεωρητικούς να μελετήσουν και να στοχαστούν πάνω στο έργο του Heinrich Schenker.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»