Περιλήψεις τεύχους 22 (2015)

Γιώργος Φιτσιώρης

Συναρπαστικές αφηγήσεις: αφήνοντας τη μουσική να γονιμοποιήσει τη φαντασία μας

Η εισήγηση αυτή θα ξεκινήσει με ορισμένες αναφορές στην, ούτως ή άλλως αναμφισβήτητη όσο και πολυσυζητημένη, σχέση ανάμεσα στη μουσική και τη γλώσσα. Στη συνέχεια, έχοντας ως αφετηρία τη διατύπωση του Adorno ότι, «[…] αυτή η ιδιότητα [της μουσικής] να είναι ένας γρίφος, να λέει κάτι που ο ακροατής καταλαβαίνει και, παρ’ όλα αυτά, δεν καταλαβαίνει, είναι κάτι που μοιράζεται με όλες τις τέχνες. Καμία τέχνη δεν μπορεί να υποχρεωθεί να δηλώσει τι ακριβώς λέει, και όμως μιλάει», αλλά και τον ισχυρισμό του Charles Ives ότι η «απόλυτη μουσική» είναι πιθανόν να μην είναι τόσο διαφορετική από την «προγραμματική μουσική», και ότι «[…] η μουσική, ακριβώς όπως και η γλώσσα, είναι ουσιαστικά αναπαραστατική», θα εξετάσει λεπτομερώς τις μουσικές διαδικασίες στο πρώτο θέμα από το Adagio της Σονάτας για πιάνο του Mozart, K. 280, καταγράφοντας την εμπειρία ενός προσεκτικού ακροατή. Μέσα από τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από αυτή τη διεξοδική ανάλυση, η εισήγηση θα επιχειρήσει να προτείνει διαδικασίες απόδοσης νοήματος σε έργα απόλυτης μουσικής (αλλά και να αποκλείσει άλλες). Θα επιχειρήσει, δηλαδή, να διερευνήσει με ποιους τρόπους είναι δυνατόν η μουσική να «μιλά» και να αναπαριστά τα ανθρώπινα.

© Περιοδικό «Μουσικολογία»